Lösemi bir kanser türüdür. Kanser, sayısı 100'den fazla olan bir hastalık grubunun ortak adıdır. Kanserde iki önemli özellik bulunur. İlk önce bedendeki bazı hücreler anormalleşir. İkinci olarak, bu tür özellikler taşıyan hücreler aşırı bir miktarda çoğalmaya devam eder.
Lösemi kan hücrelerinin kanseridir. Lösemiyi anlayabilmek için normal kan hücrelerini ve lösemi ortaya çıkınca nelerin değiştiğini kısaca gözden geçirmek gerekir:
Lösemi, vücut tarafından, çok fazla sayıda, anormal beyaz kan hücrelerinin üretilmesi sonucu oluşan bir kanser türüdür.
Lösemi hücreleri oluşur oluşmaz aşırı derecede soluk soluğa kalma, çürük oluşumu gibi hastalık belirtileri ortaya çıkmaya başlar.
Kanser tek hastalık değil, hücrelerin, işlev görmelerini engelleyecek şekilde anormal düzeyde çoğaldığı bir hastalık grubudur. Kandaki beyaz hücrelerin kanseri olan lösemi, bu gruptaki hastalıklardan biridir. Lösemi, kemik iliğinde başlar ve vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Bu hastalık hem çocuklarda hem de erişkinlerde görülebilir. Nedeni kesin bilinmemektedir.
Nedenleri
Löseminin sebebi bilinmemektedir ve bu alandaki araştırma devam etmektedir. Bazı faktörler riski arttırmaktadır.
Akut lösemi için risk faktörleri
• Radyasyona maruz kalma
• Benzene maruz kalma
• Sigara kullanma
• Bundan önceki kanser tedavileri
• Bazı kan hastalıkları
• Bazı genetik koşullar
Kronik lösemi için risk faktörleri
• Yaş
• Cinsiyet
• Aile geçmişi
• Elektromagnetik alanlara maruz kalma
Lösemi Tipleri
• Akut lenfositik lösemi- Löseminin bu tipi, kemik iliğindeki lenfosit adı verilen hücrelerden gelişir; hücreler hızla çoğalır ancak uygun şekilde olgunlaşmaz. Bu hastalık, hem çocuklarda hem de erişkinlerde görülebilmesine karşın, çocuklarda daha sıktır (çocukluk çağındaki lösemi vakalarının yaklaşık yarısı).
• Kronik lenfositik lösemi- Bu lösemi tipi de lenfositlerden gelişir. Hücreler olgun görünümdedir, ancak bazıları normal değildir. Hücreler çok uzun süre canlı kalarak lökositlerin artmasına yol açar. Bu tip lösemi neredeyse daima erişkinlerde görülür ve bu toplulukta en sık rastlanan lösemidir.
• Akut miyeloid lösemi- Bu hastalık, iki tip lökositten gelişir (granülosit ya da monosit). Çocuklarda ya da erişkinlerde görülebilir.
• Kronik miyeloid lösemi- Miyeloid löseminin başka bir şeklidir; bu tip lösemide lökositler (granülositler ya da monositler) anormal gelişir. Bu hastalık çocuklarda çok enderdir, ancak erişkinlerde daha sık görülür.
Belirtiler
Löseminin sık rastlanan belirtileri, ateş, üşüme, güçsüzlük ve yorgunluk, iştah ya da kilo kaybı, lenf düğümlerinin şişmesi ya da hassasiyeti, hafif travmalarla çürüme ya da kanama olması, dişetlerinde şişlik ya da kanama, gece terlemesi ve kemik ya da eklem ağrılarıdır. Belirtiler başlangıçta hafif olup giderek şiddetlenebilir. Bu tür belirtiler fark ettiğinizde doktorunuza başvurun.
Teşhis
Eğer lösemiden şüphelenildiyse test yapılmak üzere hastaneye yönlendirilirsiniz. Tıbbi durum ve belirtilerinizi saptayacak bir hematolog ile görüşürsünüz. Akut lösemili olmanız durumunda kan testleri, kemik iliği testi ve akciğer röntgenine başvurulur.
Kronik löseminin teşhisi DNA analizi, ultrason ve doku taramasında ilave edildiği benzer testler içerir,
Tedavi
Günümüzde lösemi tanısı konulan gerek erişkinler gerekse çocuklar tedavi edilebilmekte ve birçoğu iyileşebilmektedir. Genellikle uygulanan tedaviler şunlardır:
Kemoterapi- Kanser hücrelerini öldürmek amacıyla, damardan ya da ağız yoluyla ilaç verilmesidir; bu yöntem, löseminin neredeyse her tipinde temel tedavidir.
• Biyolojik tedaviler- Löseminin biyolojisini etkileyen ilaçlardır; bazı lösemi tiplerinde interferon ve Gleevec kullanılmaktadır; halen başka ilaçlar da geliştirilme aşamasındadır.
• Radyoterapi- Kanser hücreleri yüksek enerjili ışınlarla öldürülür.
• Kemik iliği nakli- Yüksek dozda kemoterapiden sonra, tedavi öncesinde hastanın kemik iliğinden ya da bir vericiden elde edilen sağlıklı hücreler, kemoterapi sırasında kaybedilen sağlıklı hücreleri telafi etmek üzere hastaya nakledilir.
Başarılı tedaviden sonra kanserin tekrar ortaya çıkmadığından (nüks) emin olmak ve tedavinin kısa ve uzun dönemli yan etkilerini kontrol etmek için, lösemi tedavisi gören hastaların düzenli aralıklarla izleme muayenesi yaptırmaları gerekir.
Kaynak: Turk.net
Cuma Ağus. 14, 2009 7:15 pm