Amputasyon veya organ kesilmesi

Amputasyon nedir?
Bir uzvun (kol veya bacağın) bir kısmını veya tamamını, tıbbi nedenlerden dolayı kesme işlemine amputasyon denir.

Amputasyon sebepleri nedir?
Damar hastalıkları, trafik kazaları, iş kazaları, tümörler, müzminleşmiş mikrobik hastalıklar, doğumsal anomaliler, yanıklar ve şeker hastalığına bağlı, daralmış olan damarlarda kan dolaşımı azalır. Beslenemeyen, oksijenlenemeyen doku giderek solar, soğur, şiddetli ağrılara neden olur,deride ülserler dediğimiz yaralar çıkar ve bu durum giderek o dokuda daha da ilerler ve nekroz denilen ölü dokuya veya gangrene çevrilir. Bu durumda, hastayı kurtarmak ve ölü dokunun ilerlemesini önleme maksadıyla, tutulan uzvun kesilmesine karar verilir.

Amputasyon tedavisi nedir?
Tedavi rehabilitasyon ekibi tarafından yapılmaktadır. Bu ekip, fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanı, ortopedist, fizyoterapist, ortez ve protez teknisyeni, iş uğraşı terapisti, psikolog, sosyal hizmetler uzmanı ve aileden oluşmaktadır. Öncelikle hastanın yaşı, mesleği, cinsiyeti ve amputasyon nedeni göz önünde bulundurularak, kesilecek uzvun seviyesi tayin edilir. Ayrıca, güdük denilen kalan parçanın da durumu önemlidir. Rehabilitasyonçalışmaları 3 ayrı dönemde yapılır.
1-Amputasyon öncesi rehabilitasyon,
2-amputasyon sonrası rehabilitasyon ve
3-protez eğitim dönemi.

Rehabilitasyon çalışmaları, güdüğün kuvvetlendirilmesi, kollar ve gövdenin güçlendirilmesi, eklemlerde hareket kısıtlılıklarının önlenmesi, solunum egzersizleriyle akciğer kapasitesinin arttırılması, genel hareketliliğin arttırılması ve ağrının kontrol edilmesinden oluşmaktadır.

Protez dönemindeki rehabilitasyon çalışmalarındaki amaç ise, öncelikle hastanın ampute uzvunun seviyesine göre uygun bir protez seçimi gerekmektedir. Daha sonra seçilen ortezin hasta tarafından iyi kullanılmasını sağlamaktır. Hasta orteziyle yana ve arkaya yürümeyi, değişik yüzeylerde yürümeyi, merdiven inip çıkmayı, sandalyeye oturup kalkmayı, yere oturup kalkmayı ve yerden bir şey almayı, koşmayı ve engel atlamayı emniyetli bir şekilde yapmasını öğrenmelidir. Hasta yapılan tüm bu tedaviler sayesinde amputasyon öncesindeki işlevsel, ekonomik ve sosyal durumuna geldiğinde, rehabilitasyon çalışmaları hedefine ulaşmış demektir.