B12 vitamini eksikliği anemisi, beslenmedeki bir B12 vitamini eksikliğinden ya da besinlerden bu vitamini emme kabiliyetinin olmamasından kaynaklanır. Bu, kemik iliğinde kırmızı kan hücrelerinin üretimim engeller. Bu hastalıkta, makrositler olarak adlandırılan büyük kırmızı kan hücreleri oluşur.
B12 vitamini, sadece ette ve süt ürünlerinde bulunur. Amerikalılar bu ürünleri çok fazla tüketirler. B12 vitamini, karaciğerde depolanır. Sağlıklı ortalama bir yetişkinin karaciğerinde 5 yıla kadar yetebilecek miktarda B12 vitamini bulunur.
Beslenmelerine hiçbir süt ürününü, yumurtayı, et ve balığı dahil etmeyen vejetaryenler haricindeki kişilerde bu vitamin eksikliğinin ana nedeni, ince bağırsaklardan kan dolaşımına bu vitaminin emiliminin sağlanamamasıdır.
B12 vitamini emilebilmek için önce, midenin iç zarında üretilen ve intrinsik faktör olarak adlandırılan bir proteinle birleşmelidir. Bazı kişiler yeteri kadar intrinsik faktör yapmazlar ve sonuç olarak beslenmelerinden yeteri kadar B12 vitamini ememezler. Bu durum, pernisiyöz (habis) anemi olarak adlandırılır. Bir otoimmun hastalığı olan pernisiyöz (habis) anemide, intrinsik faktörün üretimini engelleyen antikorlar üretilir. İntrinsik faktör tedavisi olmazsa, pernisiyöz (habis) anemi ölümcül olabilir.
Emilimle ilgili diğer sorunlar, ince bağırsağınızın sadece küçük bir kısmı B12 vitaminini emdiği için meydana gelir. Bağırsakların iç zan bir hasar gördüğünde, kayda değer bir B12 vitamini noksanlığı oluşur. Bu, çölyak hastalığında , Crohn hastalığı (İltihaplı) gibi bir sindirim sistemi hastalığında ya da midenin (mide, intrinsik faktör üretir) bir kısmının veya ince bağırsağın (B12 vitamini ince bağırsakta emilir) bir kısmının cerrahi olarak alınmasını takiben oluşabilir.
Pernisiyöz (habis) anemi, ailevi bir özellik gösteriyor (ailede birkaç kişide görülebiliyor) gibi görünmektedir ve genellikle 40 yaş üzerindeki kişileri etkiler. Sinir sisteminin sağlığındaki rolü nedeniyle, şiddetli B12 vitamini eksikliği beyin, spinal kord (omurilik) ve sinirlerde ciddi bir hasara neden olabilir.
SEMPTOMLAR
B12 vitamini eksikliği anemisinde, diğer anemilerde de olduğu gibi, kendinizi yorgun hissedersiniz; nefesiniz daralır ve baş ağrılarınız olur. Pemisiyöz (habis) anemi, cildinizin san görünmesine neden olur. Aynı zamanda, kan dolaşımınızdaki oksijen noksanlığını karşılamak için tt kalp ve nefes alma hızınızın artmasına da neden olabilir. Sinir sistemi hasarından kaynaklanan semptomlar yaygındır. El ve ayaklarınızda uyuşukluk ve karıncalanma hisse¬debilirsiniz ve dengenizi sağlamakta zorluk yaşayabilirsiniz. Akıl karışıklığı, depresyon ve hafıza kaybı da diğer semptomlardır. Bunlara ek olarak diliniz acıyabilir.
B12 vitamini eksikliği, kanın diğer bileşenlerinin seviyelerini de etkileyebilir ve enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olan beyaz kan hücresi seviyesinin ve kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan platelet (trombosit) seviyesinin normalden düşük olmasına neden olabilir. Şiddetli vakalarda B12 vitamini eksikliği anemisi, steriliteye (kısırlığa) neden olabilir.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
B12 vitamini eksikliği semptomları yaşarsanız, doktorunuzu görünüz. Yakın bir aile bireyinizde pemi¬siyöz (habis) anemi mevcutsa, bunu doktorunuza mutlaka söyleyiniz. Doktorunuz tam kan hücresi sayımı yapacaktır ve kan hücreleri smearinizi mikroskop altında inceleyebilir. Bu, düşük hemoglobin seviyesini ve bu hastalıkta oluşan büyük kırmızı kan hücrelerinin varlığını ortaya koyacaktır. Sıklıkla, beyaz kan hücreleri de anormal görünür.
Doktorunuz B12 vitamini seviyenizi de kontrol edecek ve B12 vitamini eksikliğinin altta yatan nedenini bulmak için başka testler de yapacaktır.
Pemisiyöz (habis) anemisi olan ve B12 vitamini emilimini gerçek¬leştiremeyen çoğu kişi, bir daha asla bu yeteneğe sahip olmaz ve hayatlarının sonuna kadar B12 vitamini enjeksiyonları almaları gerekir. Bu iğnelerin ayda bir kez yapılması gerekir.
Çoğu vakada, beslenmenizde B12 vitamini bulunduğundan emin olarak ve risk altındaysanız B12 vitamini seviyenizi düzenli olarak ölçtürerek B12 vitamini eksikliğini önleyebilirsiniz. B12 vitamini eksikliği yaşayan vejetaryenler, B12 vitamini emüimini gerçekleştireme konusunda temel bir eksiklikleri olmadığından, enjeksiyon yerine B12 hapları kullanabilirler.